Z Kuşağının Yarattığı Bir Akım: ‘Quiet quitting’

Son güncelleme tarihi 10 Mayıs 2023

Batı’dan yükselen ‘Quiet quitting’ (sessiz istifa) trendi, kurumsal dünyada işinden bezen çalışanların ruh halini yansıtıyor.Pandemi döneminde ABD’de gençler arasında başlayan ‘Büyük istifa’ (Great resignation) hareketinden sonra iş dünyası şimdi başka bir kavramı konuşuyor: Quiet quitting, yani ‘sessiz istifa’.

Geçen ay dergi ve gazetelerde kavrama ilişkin onlarca yazı yayımlandı. New York’ta çalışan 24 yaşındaki mühendis Zaid Khan’ın bu konudaki TikTok videosu iki haftada 3 milyondan fazla izlendi.

Kovulmayacak kadar çalışmak

Çok net bir çerçeve çizmek kolay olmasa da ‘quiet quitting’ kavramının özellikleri şöyle sıralanıyor: Özellikle beyaz yakalı gençler arasında yaygın. İstifa etmiyorlar ama yalnızca işlerinin gereğini yerine getirmek üzere ‘asgari düzeyde’ çalışıyorlar. Kendilerinden beklenenin ötesine geçmek, fark yaratmak, yükselmek vs. için ‘kollarını kaldırmıyorlar’.

Terim yeni, mevzu değil

Harvard Business Review’a göre kavram yeni gibi görünse de mesele eski. Sorun, ‘çalışanın tembelliğinden ya da isteksizliğinden çok, yöneticinin çalışanlarla bağ kurma becerisiyle ilgili.’ Çalışanda ‘heyecan uyandırmak’ da yöneticinin işi. Yine de ‘sessiz istifa’nın son yılların gerçekleriyle yakından ilgisi var.

Kapitalizmin hayal kırıklığı

‘Sessiz istifa’ bazı yorumlara göre ‘pandemi yorgunu’ çalışanların ruh halinin doğal sonucu. Ekonomi muhabiri Craig Harris USA Today’de yayımlanan videoda, özellikle gençlerin ‘çok çalışırlarsa ileride emeklerinin karşılığını alacaklarına’ inanmadıklarını bu yüzden de işleri için mümkün olan en az eforu harcadıklarını, geri kalan zamanlarda kendilerine vakit ayırarak dengeli bir hayat sürmeye çalıştıklarını söylüyor.

Kimilerine göre bu kapitalizme tepki. Forbes’da yayımlanan bir yazı Z kuşağının artık anne babaları gibi ‘kendi hayatından ödün vererek 7/24 çalışmak istemediğini’ belirtiyor: “Eski kuşaklara göre daha az kazanıyorlar, yan hakları kısıtlı, iş güvenceleri neredeyse yok. Kapitalizmin onları hayal kırıklığına uğrattı. Onlar da işle aralarına sınır koydu.”