Covid-19 virüsünün tüm dünyayı etkileyen bir pandemiye dönüşmesi ile birçok beyaz yakalı çalışan da ofislerini terk ederek evlerinden çalışmaya başladı. Evden çalışma tercih edilecek en doğru sistem olarak gözükse de uzaktan çalışma ile beyaz yakalıların ofis hayatlarında günlük olarak tercih ettikleri restoranları, kahve zincirlerini ve onlarca işletmeyi de ekonomik olarak negatif yönde etkilemesi yadsınamaz bir gerçek olarak karşımıza çıkıyor. İstanbul gibi büyük şehirlerde plazaların, ofislerin sessizliğe gömülmesi ve gün geçtikçe ofislerin tekrar açılma planlarının ertelenmesi beyaz yakalılara odaklanmış iş ekosistemini ve orada çalışan kişilerin de büyük bir krizle karşılaşmasını kaçınılamaz hale getirdi. Türkiye’de 3,4 milyara yakın KOBİ bulunmakta ve bunların arasından teknolojiye yatırım yapıp kendi sektörlerinde dijitalleşmeyi başarabilenler ise bu kriz ile birlikte ciddi büyümeler gerçekleştirebildiler. KOBİ’ler için verilen tavsiyelerden bir diğeri ise krizin farkında varılmasından itibaren “plan yapmaları”. Beyaz yakalılar ile beslenen iş ekosisteminin yanında ise turizm, konaklama ve seyahat sektörü de bu kriz ile etkilenirken ekonomi uzmanları ekonomide daralmanın %3 oranlarına çıkabileceğini belirtiyorlar.
Türkiye’de evden çalışabilen meslekler ile ilgili yapılan araştırma %21 olarak Avrupa ortalamasının altında yer alsa da şehir bazlı incelendiğinde İstanbul (%30), Ankara (%29) ve İzmir (%26) evden çalışabilen sektörler ile öne çıkan şehirler. Şehirler arası farkların yanında sektörlerin evlerden çalışabilme oranı da değişkenlik gösteriyor. Medya ve Reklam sektörü %87,5 ile evden çalışmaya en elverişli sektör olarak bayrağı taşıyor.
Dünyadaki ekonomik değişime bakıldığında ise Pinterest, San Francisco’da planladığı 490.000 metrekarelik yeni ofis binasının kira kontratını iptal etmek için 89,5 milyon dolarlık sözleşme cezasını ödemeye karar vererek Amerika’da uzaktan çalışma sisteminin uzun soluklu olacağını gösteren şirketlerden birisi oldu. Büyük şirketler ofis kiralama maliyetlerini azaltmasının ötesinde geriye kalan iş ekosisteminin etkilenmesinin kaçınılmaz olacağı ise bu karar ile bir kez daha göze çarpmaya başladı.
Beyaz yakalılar evden çalışmaya devam ettikçe bu durumdan ciddi etkilenen sektörlerden biri ise havayolları. Wall Street Journal’ın bildirdiğine göre, temmuz ayında iş seyahatleri bir önceki yıla göre %97 azaldı. American Airlines kapasitesini %55 azaltacağını ve 19.000 işçisini işten çıkarabileceğini belirtti. Zoom kültürünün yükselmesi, kurumsal yolculuk oranlarının azalması ile önümüzdeki dönemlerde havayollarının küçülmeye gitmesine yol açabilir gibi görünüyor.
Uzaktan çalışma ile birlikte büyük ve pahalı şehirlerde yaşayan beyaz yakalıların şehir pahalılığı ve emlak kiralarının da yüksekliğini göz önünde bulundurup daha farklı eyaletlere taşınmaya başlamış olması New York gibi büyük şehirleri de etkilemiş gözüküyor. 9 yıl görülen en büyük düşüş ve bir yıl öncesine göre boş dairelerin oranının iki katına çıktığı da belirtilenler arasında.
Sonuç olarak Corona virüsünün etkilerinin bir yılı aşkın süreceği tahmin ediliyor ve sektörleri belki de en çok etkileyen faktör belirsizlik. Dünya tarihinde salgınların ortaya çıkması yeni bir durum değil. Dijitalleşmeye adapte olabilen sektörlerin bu süreçte ve önümüzdeki yıllarda çok daha büyüyeceğini tahmin etmek çok da yanlış sayılmaz. Sektörler ve bizler bu virüse adapte olmanın yolunu bir şekilde bulmalı ya da yeni dönüşümler geçirmeye hazır olmalıyız.
Kaynakça
İlk yorum yapan siz olun