İçeriğe geçmek için "Enter"a basın

Evden Çalışırken Yaşanan Kazalar da İş Kazası mı?

Pandeminin beklenenden uzun sürmesi ve hatta bir yıl daha evlere kapanmamızın olası olduğu bu dönemde, ne çalışanlar ne de işverenler evden çalışma kavramını bu kadar benimsememişti. Çalışma koşullarının bir anda 09:00-19:00 ofis çalışmasından 09:00 bazen 00:00’a kadar evden çalışmaya evrildiğini göz önüne alırsak evden çalışmada da çalışanın hakları ve işverenin sorumlulukları nelerdir öğrenmekte fayda var.

Her şeyden önce yaşadığımız anksiyete dolu bu durumda evden çalışmak hem işveren hem de çalışan için birçok avantaj içermektedir; insanlarla temas sayısını azaltmak, iş ortamındaki stres faktörlerinden daha az etkilenmek, zamanı efektif kullanma ve işiniz bittiği halde ofiste vakit geçirme zorunluluğu olmaması, yol ve yemek gibi masrafların düşmesi sebebiyle tasarruf etme imkanı gibi…

Bütün bunları düşündüğümüzde biz evimizde çalışmamızı devam ettirirken yine de çalıştığımız firmadaki pozisyonumuz değişmemekte hatta bazen yükümüz daha artmakta çünkü esnek çalışma saatleri hakim olmakta ve işimiz yine mesaiye kalabilmektedir.

Hukuki açıdan hem 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu hem de 4857 sayılı İş Kanunu ile düzenlenen “evden çalışma” aslında uzaktan çalışma olarak da adlandırılabilir.

İş Kanunu’nun 14. Maddesine göre “Uzaktan çalışma; işçinin, işveren tarafından oluşturulan iş organizasyonu kapsamında iş görme edimini evinde ya da teknolojik iletişim araçları ile işyeri dışında yerine getirmesi esasına dayalı ve yazılı olarak kurulan iş ilişkisidir.” Tüm şirketlerin genel olarak uzaktan çalışma prosedürüne geçtiği bu dönemde bu ilişkinin yazılı olarak kurulması gerekmektedir. Kural olarak uzaktan çalışma kararı işverenin tek taraflı kararı ile kurulmaz, işveren ve çalışan, iş koşullarında esaslı değişiklik niteliğinde olan bu kararı birlikte almalı ya da işveren tarafından önerilen bu çalışma biçimi yazılı olarak çalışana sorulmalı ve altı iş günü içerisinde çalışan tarafından kabul edildiği yazılı olarak bildirilmelidir.

Çalışan sadece evden çalışmayı kabul ettiği için maaşında, prim ve ikramiyelerinde değişiklik yapılamaz. Yine, iş sözleşmesi kapsamında görülen işler evden yapılacağı için çalışma için gerekli tüm alet ve gereçler işveren tarafından temin edilmelidir. Bunlar yüksek hızlı internet, bilgisayar, gerekli tüm diğer teçhizatlar olabilir. Çalışanın kendi bilgisayarını işverenin işi için kullanması hem veri güvenliği açısından hem de işin görülmesi esnasında kişisel bilgisayarın işe ait veriler ile doldurulması açısından doğru olmayacaktır. Evden de çalışılsa hatta iş yerinde değil fakat bir kafede dahi çalışılsa çalışan ve işveren yine iş sözleşmesi ile bağlıdır yani işyerinde çalışma ile başka bir yerde çalışma esnasında sözleşmesel anlamda bir fark yoktur. Çalışan yine haftalık maksimum 45 saat çalışabilir, 45 saati aşan çalışma fazla çalışma sayılır ve fazla çalışma saat ücretinin en az yüzde 50 fazlası çalışana ödenmelidir. 

Çalışanın hafta tatili de bakidir, yani bir hafta içerisinde en az 24 saat kesintisiz tatil yapma hakkı vardır. Güncel yasaklar ele alındığında hafta sonu sokağa çıkma yasağı mevcuttur; sabah 09:00 akşam 18:00 çalışan bir kişi eğer hafta sonu sadece Pazar günü dinlenme yapacaksa hafta içi günlerde dışardaki işlerini halletmesi için esneklik tanınmalı diye düşünüyorum. Evden çalışmada da iş yerindeki çalışma gibi bir senelik süre sonunda yıllık izne hak kazanılır, belirsiz süreli iş sözleşmelerinde bir yıl sonunda kıdem kazanılır.

Yine işyerindeki iş sağlığı ve güvenliğine ilişkin bilgilendirmeler işveren tarafından yapılmalıdır; kural olarak iş yerindeki tüm kazalar iş kazası sayılmaktadır yani kafeteryadan kahve alıp masanıza dönerken ayağınız kayıp düşse bu bir iş kazası diyebiliriz fakat evden çalışırken mutfaktan salona gelirken düşseniz bu bir iş kazası mıdır? Bu durum henüz çok yeni olduğu için bu konuda verilmiş yerleşik Yargıtay kararı bulunmamakta ama mantıken o çalışma saatleri kapsamında evde de olsanız iş yaptığınız düşünüldüğünde iş kazası da olabilir, mutlaka yeni kararlar ile karşılaşacağız.

Son olarak eminim ki birçoğumuz evden çalışırken mobbinge uğruyoruz, gece yarısı mail gelince cevaplamamız isteniyor ya da nasılsa evdesin yaparsın mantığıyla çalıştırılıyoruz. Halbuki evde olmak = ev işlerinin, çalışan ebeveynler için çocukların bakımının da üstlenilmesi demek yani evden çalışma yalnızca ofis işi ile sınırlı değil. Bu konuda işverenlerin daha hassas ve anlayışlı olması gerekiyor.

İlk yorum yapan siz olun

Bir cevap yazın

E-posta hesabınız yayımlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Mission News Theme by Compete Themes.